Kadernota bevat onacceptabele bezuinigingen

Door Goos Hageman op 4 juli 2024

De Kadernota 2025 bevat onacceptabele bezuinigingen voor de PvdA. De voorgestelde bezuinigingen op minimabeleid en schuldhulpverlening zijn voor de PvdA onverteerbaar. En dat geldt ook voor een aantal bezuinigingen op de Sociale Basis. Dat zijn de belangrijkste conclusies van onze partij over de Kadernota die dinsdag 2 juli  is behandeld in de gemeenteraad. Daarom heeft PvdA/GL samen met de andere coalitiepartners een Amendement opgesteld om dit deel van de kadernota aan te passen. Dat Amendement is gelukkig met grote meerderheid aangenomen. De belangrijkste opdracht daarin is: Inwoners mogen niet onder het bestaansminimum komen en de Sociale Basis moet zoveel mogelijk in stand worden gehouden.  Het is nu aan het college om de Kadernota met dit amendement uit te werken in een begroting voor 2025. Die komt in november.

Waarom 8,5 miljoen bezuinigen

In de Kadernota stellen we de kaders (het beleid) vast voor de komende begroting 2025. Het college wil in 2025 een bedrag van 8,5 miljoen bezuinigen. Dat is noodzakelijk om te komen tot een sluitende begroting. Het is de grootste bezuiniging ooit in Rheden. Met name de enorm toegenomen kosten van WMO, jeugdzorg en salarissen is een belangrijke oorzaak. Het Rijk stelde daarvoor al jaren te weinig geld beschikbaar, met name in de laatste jaren. Daarom hebben we steeds verder in de reserves (ons spaarpotje) gegrepen om die toegenomen kosten te betalen. Nu is de bodem in zicht en moet er sterk bezuinigd worden.

Wat kunnen we er aan doen?

PvdA stemt in met het totaal bedrag van de bezuinigingen maar niet met de de voorstellen van het college hoe. Daarom hebben we ook een aantal voorstellen gedaan voor alternatieven. Die voorstellen willen we als volgt financieren: Naast de verhoging van 20% op de OZB (2 miljoen inkomsten) willen wij overbodige bestemmingsreserves inzetten (alleen voor 2025) en besparingen op personeel (omdat we minder taken doen). Wij willen dat organisaties die subsidie kwijtraken worden geholpen met aanboren van nieuwe subsidiestromen. Bovendien willen we dat een deel van de extra gelden uit de meicirculaire wordt ingezet.  Op deze wijze worden ook de gevolgen voor het sociaal domein sterk beperkt.

Sociale basis failliet?

De voorstellen van het college hebben onacceptabele gevolgen voor de ‘sociale basis’ vindt de PvdA. Een groot deel van ze zorg voor inwoners wordt uitgevoerd door organisaties met honderden vrijwilligers. Denk aan Humanitas, Stichting Leergeld, Stichting Urgente Noden. Maar het betreft ook de dorpshuizen en tientallen verenigingen. Zij allen vormen een schil in het zogenaamde  ‘Rhedens Model‘ waarmee we die sociale basis ondersteunen.  In de voorstellen zouden zij in drie jaar alle subsidies kwijtraken. Wij zijn het eens met de hartekreet van de Cliënten- en participatieraad (Adviesraad Sociaal Domein); dit leidt tot het failliet van het Rhedens model! Om dit te voorkomen hebben we in het Amendement opdracht gegeven om met deze organisaties samen te kijken hoe we de belangrijkste voorzieningen in stand kunnen houden. De organisaties hebben hier ook zelf uitdrukkelijk om gevraagd!

Bestaansminimum

Op dit moment al zijn er inwoners van Rheden die onder het bestaansminimum terecht zijn gekomen of dreigen dat te doen. Met onze Armoederegelingen zoals Individuele Inkomens Toeslag, Bijzondere Bijstand, Noodhulp van Stichting Urgente Noden SUN, Gemeentepolis etc. helpen wij deze inwoners. Dergelijke armoederegelingen zijn een vangnet voor mensen die anders het hoofd niet meer boven water kunnen houden.  Wij willen dat deze regelingen blijven bestaan!

Daarnaast willen wij meer inzicht in het bestaansminimum van onze inwoners op dit moment. Dat kan onder meer via een Minimabeleidsadvies van het NIBUD (vroeger Minima Effect Rapportage) Een dergelijk onderzoek wordt nog in 2024 uitgevoerd. Zo krijgen we inzicht in de koopkracht van onze inwoners met een laag inkomen en/of extra zorgkosten. Ook het effect van onze gemeentelijke armoederegelingen wordt daarbij doorgerekend.

Wat is de Nibudrapportage?

Deze rapportage geeft inzicht in de koopkracht van onze inwoners met een laag inkomen en/of extra zorgkosten. Ook het effect van onze gemeentelijke armoederegelingen wordt daarbij doorgerekend. Het Nibud geeft een onafhankelijk advies over de effecten van het sociaal beleid van de gemeente Rheden. Op basis hiervan kan beleid worden aangepast als groepen inwoners onder het bestaansminimum terecht komen. In het laatste onderzoek van 2022 was de conclusie: Er zijn inkomensgroepen in Rheden onder het bestaansminimum gezakt. Wij adviseren de armoederegelingen beter te laten gebruiken. KLIK HIER voor een kort artikel over deze rapportage!

Dorpshuizen

Misschien wel een van de grootste bedreigingen voor het Sociaal Domein is het verminderen van subsidies voor Dorpshuizen. De PvdA vindt dat deze een sleutelrol vervullen binnen het ‘Rhedens model’. Het is de plaats waar het sociaal domein ‘begint en eindigt’. Zonder de ontmoetingen en activiteiten daar raken veel inwoners het gevoel van ‘samen leven’ kwijt. En zij zullen de weg naar hulp veel moeilijker kunnen vinden. Daarom is ons er alles aan gelegen de bezuinigingen hier zoveel mogelijk te beperken. Of we sluiting van een of twee dorpshuizen kunnen voorkomen weten we nog niet. Daarvoor hangt heel veel af van de financiële situatie, met name in het ‘Ravijnjaar2026 en het succes van onze bezuinigingen in 2025. We houden ons hart wel vast.

Hoe nu verder

De PvdA vindt het mooi dat er zoveel vrijwilligers organisaties de hand uitsteken naar de gemeente om de problemen aan te pakken. Er is een groot besef dat we hiervoor samen verantwoordelijk zijn. Dat is, gezien de beschikbare tijd, wel een enorme opdracht voor het college en de organisaties, dat beseffen we ons. Maar de inbreng van onze partners in het Sociaal Domein is hierbij absoluut noodzakelijk. Daarover hebben wij in de vergadering ook een motie ingediend. En wellicht zien andere organisaties hierin een kans om de gemeente uit te dagen met een voorstel om taken over te nemen. ‘Right to Challenge

In november wordt duidelijk welke bezuinigingen we in 2025 zullen treffen en of de PvdA daarmee akkoord kan gaan.

Goos Hageman

Goos Hageman

Een leven lang een rood hart! Dat zit in je DNA. Ik ga voor solidariteit en eerlijk delen, maar ook voor mensen verheffen en in hun kracht zetten. Gelijke kansen op eerlijk werk en een fatsoenlijke zorg voor iedereen. De burger als doel en niet als middel. En ik ben van de verbinding. Als we

Meer over Goos Hageman