14 juli 2017

Voorjaarsnota 2017

Voorzitter,
Vandaag spreken wij, voor de laatste keer in deze samenstelling over de Voorjaarsnota, een jaarlijks terugkerende politieke dans. Het moment waarop fractievoorzitters zich buigen over het te voeren beleid en zich rondom de voederbak verzamelen om te zien of er nog wat de verdelen is. Maar vandaag is de voederbak leeg. De resultaten zijn de eerstkomende jaren negatief en pas op langere termijn laat de meerjarenbegroting een kleine plus zien.
Dit college kiest voor een 16-tal beleidsinitiatieven, waarvan er 15 zijn gericht op de fysieke ruimte. Deze zijn niet allemaal verplicht of noodzakelijk, maar soms ook een luxe. Daar maakt het college goede sier mee in de krant. We teren in op onze reserves. Potverteren noemen wij dat.
Voorzitter, als mensen centraal staan in deze gemeente, dan steekt dat ene magere beleidsinitiatief in het sociale domein daar wel heel schril bij af. Wij missen de aandacht van dit college voor onze inwoners. Sommige kunnen alleen meedoen als ze een steuntje in de rug krijgen. Wij missen de daarbij behorende acties die een echte bijdrage kunnen leveren aan het verbeteren van de bestaanszekerheid en financiële redzaamheid van deze mensen. Mensen waar we ons al vele jaren voor inzetten en dat ook blijven doen.
Wij hebben in de afgelopen jaren aandacht voor onze inwoners gevraagd en moties ingediend voor betaald werk, meer banen en werk- en leerplekken, voor voldoende betaalbare woningen, betaalbare zorg en goede schuldhulpverlening. Wij hebben de negatieve effecten benoemd wanneer inwoners zorg mijden omdat ze de kosten niet meer kunnen betalen. En wij hebben ons ingezet om de armoede in het algemeen en de kinderarmoede in het bijzonder te bestrijden.

In 2014, aan het begin van deze coalitieperiode, zaten we midden in een heftige economische crisis. In Gelderland stonden 80.000 mensen zonder baan aan de kant. Voorzitter, de economische crisis hebben wij achter ons gelaten en het gaat beter. Het aantal mensen zonder werk in Gelderland is gehalveerd en de jeugdwerkloosheid is flink afgenomen. Echter, in Rheden blijft het aantal mensen in de bijstand onverminderd hoog. Met de uitstroom wil het nog niet echt goed lukken. We missen hier ambitie, daadkracht en lef om het verschil te willen maken. Waar blijven de stage- en leerwerkplekken? Of de uitstroom door de invoering van Seebra, het systeem dat mensen makkelijker en sneller kan matchen met vacatures? In de cijfers zien we dit niet terug. Dat vinden wij onbegrijpelijk!!!!
De jeugdwerkloosheid is weliswaar laag, maar jongeren krijgen zelden de zekerheid van een vast contract. En dat terwijl bedrijven staan te springen om goed technisch personeel. Volgens Alliander is de grootste drempel die we in de energietransitie moeten nemen, het zorgen voor voldoende en goed geschoold personeel. Om de doelstelling uit de duurzaamheidsagenda te halen liggen hier kans voor jongeren en mensen uit de bijstand kansen .Daar zouden wij als PvdA op inspelen.
Het college zou ook meer gebruik moeten maken van de experimenteerruimte die de overheid biedt in de Participatiewet. In andere gemeenten, groot en klein, zijn ze hiermee aan de slag gegaan. Samen met D66 en GL dienen we een nieuwe herziene versie van onze aangehouden motie in.
Maar een baan is niet alleen de oplossing. Gebleken is dat de koopkracht van mensen amper groeit.
Door het Sociaal Cultureel Planbureau is een rapport uitgebracht, met als schokkende conclusie dat armoede procentueel het hoogst is onder kinderen tot 17 jaar. In 2014 groeide 13% van de kinderen van 4 tot 12 jaar op in armoede. Dat is 1 op de 8. In onze gemeente 1.200 kinderen.
Dat brengt mij bij onze motie over kinderarmoede van vorig jaar en de manier waarop het college de extra structurele Klijnsma-gelden wil inzetten. Karig! Wij vinden het ronduit stuitend dat van dit geld slechts een schijntje voor 150 kinderen wordt uitgetrokken. Meermaals hebben wij aandacht gevraagd voor een volwaardig kindpakket met bijvoorbeeld vouchers voor kledingwinkels. Dit is minder stigmatiserend en ze kunnen op deze wijze zelf kleding uitzoeken, net als andere kinderen. Een kledingpakket van “de Stichting kinderen van de voedselbank” biedt die mogelijkheid zeker niet. Bovendien is er meer nodig om deze kinderen ook alle kansen te bieden die ze verdienen. Alle 1.200 kinderen in onze gemeente verdienen het om volwaardig mee te kunnen doen. U noemt onze gemeente sociaal en u vindt dat deze gemeente voldoende doet? U vergeet dat deze kinderen en jongeren al in armoede leven. Dat is wat anders dan minimabeleid wat erop gericht is om armoede te voorkomen. Het is niet sociaal om geld dat is bedoeld voor de bestrijding van kinderarmoede in de Algemene Middelen te laten verdwijnen. Wij komen dan ook met een amendement.
Tenslotte de woningen, de woningmarkt trekt weer aan. Er wordt weer gebouwd, gekocht, verbouwd en verkocht. Maar koop is niet voor iedereen weggelegd en de druk op de sociale huurwoningmarkt hoog is. Wij vinden het onacceptabel dat ook het tweede deel van de aangeboden sociale huurwoningen van Vivare verkocht dreigt te worden. Woningen worden daarmee onttrokken aan onze sociale woningvoorraad, die toch al lager is dan we hebben afgesproken in de prestatieafspraken. Er zijn goede afspraken gemaakt met Vivare over huurachterstanden, huurverhogingen en zelfs huurverlagingen, maar daar hebben deze inwoners niets meer aan. Wij zijn blij dat in de nieuwe afspraken hierover is vastgelegd dat dat niet meer gebeurt, maar dat neemt onze zorgen over de bewoners van de te verkopen woningen niet weg.

Voorzitter, wij ronden af. Het is het laatste half jaar van deze raad, maar ook van het college in deze samenstelling. Wij zien een college met daadkracht waar het gaat over plannen voor de veiligheid, aanpak van de omgeving, klimaatverandering, duurzaamheid en inrichtingsplannen. Wij verwachten van het college ook dezelfde voortvarende aanpak als het om onze inwoners en hun zelfredzaamheid gaat en er hard gewerkt wordt aan een inclusieve samenleving voor Rheden. Want als het goed gaat met onze inwoners, dan gaat het ook goed met onze gemeente.

Waar ben je naar op zoek?