Uitweg uit de crisis: Niet bezuinigen maar lonen verhogen

Nog meer bezuinigen heeft tot gevolg dat we op de rand van een recessie blijven balanceren. Om uit de recessie te komen moeten de lonen omhoog, voorlopig misschien wel met 5 á 6% per jaar. Daardoor wordt de binnenlandse koopkracht verhoogd. Dat stimuleert de bedrijven, waardoor de werkeloosheid afneemt. Het basisinkomen is uit den boze.

Michel Verbeek rekent kort en bondig af met misvattingen rond de economische crisis tijdens een bijeenkomst in het Rode Café in Doetinchem op 24 april 2015.
Dat er, dankzij de globalisering, een immens arbeidspotentieel klaar zou staan om onze te dure arbeid te vervangen, kunnen we volgens Verbeek voorkomen met handelsverdragen. Een nevenvoordeel is dat de economie minder afhankelijk wordt van de vraag uit het buitenland.
Er is voldoende mogelijkheid voor loonsverhoging omdat sinds de jaren 70 de loonstijging enorm is achtergebleven bij de stijging van de productiviteit: de verdeling van de opbrengst van de productiviteitsstijging tussen arbeid en kapitaal is teveel ten gunste van de laatste gekomen (zie Verbeeks blog Onvoorwaardelijk basis inkomen: een neoliberale valkuil). Deze onevenwichtigheid moet hersteld worden. Er zwerft nu een immense hoeveelheid kapitaal over de wereld, zonder een positieve bijdrage aan de economie te leveren.

Handelsbalans
Onze te lage lonen hebben ook geleid tot een overschot op onze handelsbalans. Dit duidt er op dat we te concurrerend zijn ten opzichte van bijvoorbeeld Zuid Europa. We exporteren daarmee onze werkloosheid.
Stimuleren door de overheid is ook goed. Dat in een open economie het grootste deel van het effect daarvan weglekt naar het buitenland is niet juist. De ervaring leert volgens Verbeek dat circa 70% ten goede komt aan de binnenlandse economie.
Koopkrachtverhoging door de belasting op arbeid te verlagen leidt tot verdere nutteloze en schadelijke ophoping van kapitaal. Om het gat in de begroting vervolgens te dekken met verhoging van de belasting op vermogen lijkt er voorlopig niet in te zitten. Meer bezuinigen: zoals gezegd, niet doen.Een verhoging van de BTW verlaagt de besteedbare inkomens; niet doen dus. Economie is ook de leer van machtsverhoudingen tussen arbeid en kapitaal. Die zijn sinds het ingrijpen van Thatcher en Reagan voorlopig verschoven richten kapitaal.

Basisinkomen
De invoering van het onvoorwaardelijk basisinkomen, -het onderwerp van de avond-, noemt Verbeek een neoliberale valkuil. Het zou noodzakelijk zijn om de gevolgen op te vangen van de structurele werkeloosheid die volgens sommigen gaat optreden als gevolge van de robotisering. Afgezien van het feit dat dit effect volgens Verbeek niet zal optreden, leidt het basisinkomen tot een instabiele economie (zie zijn blogartikel). Het is een duur systeem, wil het inkomen op een aanvaardbaar niveau liggen. Dit leidt tot hogere belasting, waardoor de werkloosheid toeneemt en de belastinggrondslag lager wordt. Het basisinkomen moet dan omlaag. Dit effect wordt versterkt doordat mensen wellicht besluiten om minder, niet of zwart te gaan werken. Het welvaartsniveau zakt aanzienlijk.
John Kerstens, ons Tweede Kamerlid, was het van harte met de inleider eens. Het Basisinkomen staat ook niet in het Verkiezingsprogramma (zie ook het filmpje in de volgende link: https://doetinchem.pvda.nl/2015/04/24/het-rode-kafe-over-basisinkomen/). Lees ook Kan Duitse en Nederlandse handelsoverschot lager, Peter de Waard (Volkskrant 2 mei 2015, pag 26 en 27).
Tom Couwenhoven, lid afdeling Rheden.