Opinie: Vluchtelingen en welvaart

“De welvaartstaat spreekt niet vanzelf” stelde Diederik Samsom tijdens een PvdA bijeenkomst op 27 januari 2016 in Wehl. Ze wordt bedreigd door een grote ongereguleerde toestroom van vluchtelingen. Ik weet ook niet of dat waar is, maar het zorgt in ieder geval voor een hoop onrust onder de bevolking en ruzie tussen de lidstaten. Zijn plan, overigens samen met Mark Rutte ontwikkeld, heeft de charme van de eenvoud: we sturen alle in Griekenland aangespoelde asielzoekers terug naar Turkije en zoeken daar uit wie vluchteling is en, in hoeveelheden van 150.000 á 250.000 per jaar, door mag naar noordwest Europa. En dan niet met wrakke bootjes, maar per vliegtuig. Aan het overtuigen van Polen en andere landen die geen vluchtelingen op willen nemen besteden we geen energie; schunnig overigens: mee-eten als het lekker is, maar weigeren te helpen afwassen. Ze moeten wel mee betalen; ik ben benieuwd.

Het koor van deskundigen op juridisch en politiek gebied heft intussen het “Tussen droom en daad staan wetten in de weg en praktische bezwaren” aan. Maar nood breekt wet lijkt me. Ik denk dat ze niet bedoelen dat we werkeloos toe moeten kijken hoe er mensen verdrinken.

Heeft Turkije voldoende reden om mee te werken? Er zijn 2,1 miljoen vluchtelingen. De jaarlijkse aanwas ken ik niet, maar een doorstroom van ca. 200.000 per jaar lijkt me zoden aan de dijk te zetten. Die € 3 miljard die de EU aan het land geeft voor de opvang van vluchtelingen lijken een lachertje als je bedenkt dat Duitsland voor 1 miljoen vluchtelingen € 17 miljard uittrekt.

Van het totaal aantal zouden er ca. 50.000 naar Nederland kunnen. In 4 jaar tijd zijn we dan aan het maximum van 200.000, ook door Samsom genoemd, toe. Kunnen we dat aan? Het voordeel van de nieuwe methode is dat we gezinnen kunnen laten overkomen; nu komen er gezinshoofden, gevolgd door gezinshereniging later. De stok achter de deur is: als we niets doen komen ze toch. Daar heeft Samsom een punt. Laten we hopen dat er over vier jaar een politieke oplossing is gevonden voor Syrië, meer voor de Syriërs dan voor ons.

Een punt van zorg is wel dat de nieuwkomers een bedreiging vormen voor de autochtonen met weinig opleiding. Ze dingen mee naar dezelfde laagbetaalde banen en dezelfde sociale huurwoningen. Die banen zijn de verantwoordelijkheid van minister Asscher. Het tekort aan sociale huurwoningen hadden we kunnen zien aankomen. De ramp in Syrië is niet van vandaag of gister. De bestuurders die nagelaten hebben daar op in te spelen moeten zich heel even schamen en vervolgens de handen uit de mouwen steken.

Tom Couwenhoven