Voortgang formatie
Beste mensen,
Van sommigen van jullie kreeg ik vragen over de formatie en onze rol daarin. De verkiezingsuitslag was helder. Wij kregen een enorme klap. Daartegenover stond dat CDA, D66 en GroenLinks zetels wonnen en zo mandaat kregen met de grootste partij – de VVD – verantwoordelijkheid te nemen.
Vorige week maandag meldden deze partijen dat de formatie was vastgelopen. Waarom precies bleef onduidelijk, ook na het Kamerdebat. En nu komt steeds vaker de vraag op of de PvdA niet alsnog moet aanschuiven. Vaak met een beroep op ‘verantwoordelijkheid voor het landsbestuur’. Die verantwoordelijkheid hebben we de afgelopen jaren ruimschoots genomen. We stonden er toen het slecht ging met het land en toen het moeilijk was. Met een coalitiepartner die mijlenver bij ons vandaan staat. Maar de uitslag is er niet voor niets: daarom is de PvdA-fractie niet beschikbaar om aan te schuiven bij “het motorblok”.
De patstelling komt doordat niet duidelijk is waar het op stuk gelopen is. De vraag blijft daarom op tafel liggen of deze partijen wel echt hebben geprobeerd er met elkaar uit te komen. De suggestie is dat er onacceptabele dingen op het gebied van vluchtelingen op tafel lagen. In het debat werd gesproken over “een principiële ondergrens” die zou zijn bereikt. Als het inderdaad gaat om voorstellen in strijd met de mensenrechten kan de PvdA sowieso nooit aanschuiven. Iedere partij die nu aanschuift bij het motorblok weet dat zij door deze ‘principiële ondergrens’ heen moet. Een weinig aanlokkelijk perspectief.
De andere mogelijkheid is dat er wel degelijk compromissen mogelijk waren, maar dat men niet durfde. Daarom heb ik informateur Schippers geadviseerd een uiterste poging te doen een kabinet van VVD, CDA, D66 en GroenLinks mogelijk te maken.
Daarbij komt dat de inhoudelijke verschillen tussen ons verkiezingsprogramma en de verkiezingsprogramma’s van het motorblok VVD, CDA en D66 levensgroot zijn. Naast migratie, inkomensverdeling en klimaat – de punten die ook met GroenLinks lastig lagen – zie ik grote verschillen op het gebied van de zorg (eigen risico, marktwerking), sociale woningbouw en betaalbare huren. Ook op de arbeidsmarkt staan we lijnrecht tegenover elkaar. Wij willen vast werk en meer zekerheden voor alle werkenden, terwijl VVD, CDA en D66 het ontslagrecht willen versoepelen. Als je dan nog een gelijkwaardige verhouding in zetelaantal hebt, zoals in 2012 tussen PvdA en VVD met 38 om 41, zijn alsnog resultaten mogelijk. De verhoudingen zijn nu echter 9 tegenover 71 zetels. Het is een illusie dat we in deze samenstelling meer zouden kunnen bereiken.
Ik wil vanuit de Tweede Kamer strijden voor alle kiezers die op ons gestemd hebben. En voor een sociale, fatsoenlijke en eerlijke politiek voor iedereen. De polarisatie in de samenleving, de onzekerheid op de arbeidsmarkt en de noodzaak van een socialere en duurzame economie vragen om antwoorden. VVD, CDA, D66 en GroenLinks hebben van de kiezer het mandaat en de verantwoordelijkheid gekregen om een kabinet te vormen. Het is nu aan hen.
Wil je erover doorpraten? Komende woensdagmiddag organiseer ik op mijn Facebookpagina een Facebook live sessie voor al je vragen over de formatie, maar ook over hoe ik de komende maanden wil werken aan een nieuwe start voor onze partij.
Hartelijke groet,
Lodewijk Asscher
