2 maart 2017

Mystery burger: ouderwets gesmoord

Dit artikel is gepubliceerd op Binnenlands Bestuur.
http://www.binnenlandsbestuur.nl/bestuur-en-organisatie/opinie/columns/mystery-burger-ouderwets-gesmoord.9558906.lynkx

De inrichting van de raadzaal is niet een van de modernste. Geverniste grenen panelen op de muur steken af bij paars-oranje vloerbedekking. Maar ook de bestuurscultuur in de raadzaal van Rheden doet denken aan de jaren ’70.
‘Hoe gaan we ervoor zorgen dat het bestand sociale woningen op niveau blijft?’ vraagt Henk Molenaar (SP). De raad stelt vanavond een woonverordening vast. Daarin staat dat bij nieuwe woonprojecten van meer dan vijftien woningen er altijd vijfendertig procent huurhuizen moet worden opgeleverd.
‘De afspraken zijn alleen voor een bepaald aantal projecten,’ concludeert Sjir Hanssen (VVD) wat beducht. ‘Waar denkt het college aan wat het gehele percentage sociale woningen wordt?’ vraagt Tim Endeveld (GroenLinks) voorzichtig. PvdA’er Niels Booij dient er samen met Magda Rook (GBR/BB) een motie over in. ‘Verzoekt het college in te zetten op tenminste dertig procent sociale woningen,’ leest Booy voor. ‘En mocht het college daar niet aan kunnen voldoen, dient het college onderbouwd aan de raad mede te delen waarom.’

Een spijkerharde afspraak is het niet, maar de opdracht doet bij D66’er Erik Roumen wel al de wenkbrauwen fronsen. ‘Wat gaat die motie toevoegen?’ vraagt hij de indieners. Volgens Roumen heeft de raad altijd de mogelijkheid onwelgevallige collegevoorstellen te amenderen.‘We geven dan nu al helderheid in onze ambitie,’ licht Booy toe. ‘Dat lijkt me makkelijker dan achteraf amenderen,’ vult Rook aan.

Wethouder Nicole Olland, volgens haar naamboordje óók lid van D66, zit in ieder geval niet op de motie te wachten. ‘Er zijn altijd omstandigheden waardoor het niet lukt,’ zegt ze. Volgens haar zou deze ambitie er ook voor kunnen zorgen dat projecten mislukken. ‘Ik ervaar de motie als een blok aan m’n been’. Waarmee ze de boterzachte kwaliteiten van de opdracht maar even laat voor wat ze zijn. De motie haalt ’t, uiteraard, niet.

In een tweede agendapunt bespreekt de raad het beleidskader Meedoen! Met dit stuk legt de raad in slechts 28 powerpoint-slides het kader voor het hele sociaal domein vast. Tot maar liefst 2020. Het biedt het college de mogelijkheid integraal te gaan werken. De rest van de sturing zou dan volgens het college ‘gewoon’ via de planning-&-contol-cyclus kunnen.

‘Die rol voor ons is wat mager,’ verwoordt Bert de Lange (CDA) een gedeeld gevoel van de raad. ‘Het college heeft tot nog toe summier aangegeven hoe de monitoring er uit gaat zien,’ zegt Ada Spaargaren (D66) erover. Marion Schoeman (PvdA) wil ook van verantwoordelijk wethouder Tjibbe Vugts (CDA, volgens zijn naambordje) weten hoe de burger de ermee beoogde integrale aanpak merkt. Ofwel: hoe werkt het beleidskader in de praktijk.

‘Daar gaat u niet over,’ zegt een door de vragen inmiddels geïrriteerde Vugts. Volgens de bestuurder is dat een uitvoeringskwestie — en dús geen verantwoordelijkheid van de raad.

Iedereen valt een beetje stil na zijn tirade. ‘Ik krijg wat signalen hier,’ murmelt wethouder Vugt na een paar boze blikken van zijn collega’s. ‘Volgens mij ben ik aan vakantie toe.’ De wethouder wil wel toezeggen twee keer per jaar met een interactieve terugkoppeling de raad te betrekken bij hoe het met het nieuwe beleid gaat.

Hoe betrapt de wethouder er ook bij kijkt, de raad gaat uiteindelijk wel akkoord met de paar kantjes kader voor wat inmiddels bijna de helft van gemeentelijke verantwoordelijkheden is geworden. ‘We leggen met dit beleid vertrouwen in de samenleving,’ sluit CDA’er De Lange later af. Maar dat lijkt me niet de vraag waar deze gemeente mee worstelt. Die is niet of er bij het gemeentebestuur wel vertrouwen is in de burger, maar of het college wel vertrouwen heeft in de raad.

John Bijl